Po raz 29. w Jaworznie odbyły się uroczystości w ramach obchodów Chwalebnych Dziejów Lotnictwa Polskiego. Wydarzenie odbywało się w 90. rocznicę zwycięstwa Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych Challenge 1932 w Berlinie. W niedzielę, 18 września, w Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy na Osiedlu Stałym, oddano hołd lotnikom. To właśnie na ich cześć w Muzeum Skarbiec, które mieści się w jaworznickim sanktuarium, odsłonięto witraż „Kresy Rzeczypospolitej”.
Uroczystości w Jaworznie zorganizowali przedstawiciele Światowego Stowarzyszenia Lotników Polskich. Wydarzenie honorowym patronatem objęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Hołd poległym lotnikom oddali m.in. Paweł Silbert, prezydent miasta, i Tadeusz Kaczmarek, przewodniczący jaworznickiej Rady Miejskiej. W uroczystościach uczestniczyli również Tadeusz Zemuła, prezes Światowego Stowarzyszenia Lotników Polskich, przedstawiciele Wojska Polskiego, środowisk lotniczych i naukowych, a także siostrzenica inżyniera Wigury oraz jaworzniccy radni.
– Spotykamy się w dziewięćdziesiątą rocznicę zwycięskiego challengu Żwirki i Wigury – podkreślał Tadeusz Zemuła, inicjator wydarzenia.
W 1929 roku w Akademickim Aeroklubie w Warszawie Franciszek Żwirko, który w tym czasie był już doświadczonym pilotem i instruktorem lotniczym, poznał Stanisława Wigurę, studenta politechniki i konstruktora samolotów sportowych. Ta znajomość szybko przerodziła się w przyjaźń i zaowocowała sukcesami w krajowych i międzynarodowych zawodach lotniczych. Berlińskie zwycięstwo w największej międzywojennej sportowej imprezie lotniczej było ukoronowaniem ich wspólnej lotniczej przygody. Niestety, niespełna dwa tygodnie po sukcesie na Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych Żwirko i Wigura zginęli w wypadku lotniczym na Śląsku Cieszyńskim.
W ramach jaworznickich obchodów w sanktuarium na Osiedlu Stałym odprawiono uroczystą mszę świętą. Niedzielnemu nabożeństwu towarzyszyły ceremoniały wojskowe. Do kaplicy Matki Bożej Loretańskiej wniesiono urnę z ziemią z miejsca katastrofy lotniczej Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Cierlicku i wspólnie modlono się za wszystkich nieżyjących lotników i ich rodziny.
W ramach tegorocznych obchodów w Muzeum Skarbiec odsłonięto witraż pod nazwą Kresy Rzeczypospolitej, upamiętniający 90. rocznicę zwycięskiego Challengu Żwirki i Wigury oraz ich katastrofy w samolocie RWD – 6. Odsłonięto również tablicę pamiątkową „Pamięć Bohaterom Przestworzy”.
Generał brygady Wojska Polskiego, Kazimierz Dyński, oddał cześć poległym w walce bohaterom. – Pierwszego września obchodziliśmy 83. rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej. Na Westerplatte, w Wieluniu i w wielu innych miejscach oddawaliśmy hołd tym, którzy stanęli w obronie Polski i niepodległości, której trzeba bronić, bo nie jest ona dana na zawsze. Ci, którzy zostali uhonorowani tu w kaplicy Matki Bożej Loretańskiej, czynami dali dowód temu, co najważniejsze. Jesteśmy w miejscu szczególnym dla lotnictwa polskiego. My żołnierze, stanęliśmy w tej świątyni, żeby powiedzieć, że polskie niebo będzie bezpieczne – mówi gen. Kazimierz Dyński.
Po oficjalnych uroczystościach świętowanie przeniosło się do centrum Jaworzna, gdzie dr pilot Witold Filus wygłosił wykład okolicznościowy „Historia polskiego lotnictwa sportowego”. Wręczono również podziękowania i odznaczenia za krzewienie pamięci o polskich lotnikach.
Natalia Czeleń
Tadeusz Zemuła (po prawej) przypomniał o sukcesach polskich lotników
| fot. Natalia Czeleń
