W nocy z wtorku na środę zakończyło się głosowanie w ramach Jaworznickiego Budżetu Obywatelskiego 2023. Wyniki poznamy jesienią.
Tymczasem pomysłodawcy zrealizowanych już projektów z poprzednich lat zachęcają, by z nich korzystać. O makiecie Byczyny z połowy XIX wieku przypominają członkowie byczyńskiego koła Towarzystwa Przyjaciół Miasta Jaworzna. Makieta powstała ze środków budżetu obywatelskiego na 2016 rok. Obecnie wisi na ścianie byczyńskiej filii Miejskiej Biblioteki Publicznej. – Chcemy przypomnieć o tej makiecie mieszkańcom, a zwłaszcza rodzicom, których dzieci 6 lat temu były jeszcze bardzo małe, a dziś chodzą już do szkoły. Zachęcamy, by pokazali swoim dzieciom Byczynę sprzed lat – wyjaśnia Anna Lichota, radna Rady Miejskiej w Jaworznie i członkini TPMJ.
Makieta, wykonana w skali 1:850, o wymiarach 2 m na 1,5 m i 0,3 cm, jest wiernym odwzorowaniem pierwszej szczegółowej mapy, którą stworzyli Austriacy w ramach tzw. katastru galicyjskiego. – Wcześniejsze mapy były mocno orientacyjne. Ale dzięki tej, z 1848 roku, wiemy, ile było gospodarstw, jak były rozmieszczone, gdzie się znajdowały i jaki areał miały pola uprawne – wyjaśnia Anna Gontarz, kierująca byczyńskim kołem Towarzystwa Przyjaciół Miasta Jaworzna. – W tamtym czasie w Byczynie były 153 domy mieszkalne, 174 budynki gospodarcze, szkoła, karczma, trzy kapliczki i młyn – wylicza.
Makieta to jedno z licznych przedsięwzięć, zainicjowanych przez członków koła Byczyna TPMJ, które powstało w 2013 roku, właśnie dzięki Annie Gontarz. Byczynianka szukała informacji o swoich przodkach. W trakcie poszukiwań natrafiła na wiele ciekawych informacji o innych byczyńskich rodach, a następnie odszukała książki o historii Jaworzna i Byczyny, napisane przez jaworznicką historyczkę, Marię Leś-Runicką. Panie zaczęły współpracować i postanowiły stworzyć byczyński album starych fotografii. Wspierała je w tym radna Anna Lichota.
Za radą pracowników Muzeum Miasta Jaworzna byczynianki utworzyły koło TPMJ i pod auspicjami Towarzystwa ogłosiły zbiórkę starych zdjęć. Mieszkańcy Byczyny odpowiedzieli na apel i zasypali je fotografiami. W tworzeniu albumu bardzo pomogli także Grażyna Budak, Anna Jurkiewicz, Maria Sidełko, Małgorzata Złocka i Andrzej Gontarz. Tak powstała publikacja pt. „Byczyna na starej fotografii”, dotycząca czasów sprzed 1939 roku. Niebawem koło wydało drugi tom, dotyczący okresu 1939-1977, gdy Byczyna była jeszcze odrębną miejscowością.
Koło wydało też kolejne publikacje: „Byczyna – dokumenty, mapy, wspomnienia”, „Byczyna w czasie zaborów i Wielkiej Wojny” oraz „Byczyna – archiwum szkolne 1837-1945”.
Byczynianie wydrukowali też albumy z otwarcia rynku w dzielnicy i dwóch rajdów „Byczyński byk”. Kolejnym ich wydawnictwem są pocztówki, które można kupić w bibliotece.
Obecnie członkowie Towarzystwa opracowują wspomnienia Józefa Ćwika, przewodniczącego prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Jaworznie w latach 1960-1965. Urodzony w 1904 roku w Byczynie Józef Ćwik, opisał historię swojego życia w 12 zeszytach. Pierwszy z nich dotyczy okresu dzieciństwa i młodości, które autor spędził w rodzinnej miejscowości. Ćwik opisał w nim swoje życie codzienne. – Te wspomnienia mają ogromną wartość. Pokazują realia życia w tamtych czasach – podkreślają członkowie Towarzystwa, którzy w każdy wtorek o godz. 16 spotykają się w byczyńskiej filii MBP.
Anna Zielonka-Hałczyńska
Makieta, obrazująca Byczynę z 1848 roku, wisi w filii biblioteki
| fot. Anna Zielonka-Hałczyńska
