W minioną niedzielę, 16 lipca, wspominaliśmy bitwę z 1410 r., którą Polacy stoczyli z Krzyżakami na polach Grunwaldu. Uroczyste obchody 613. rocznicy tego spektakularnego zwycięstwa rozpoczęła uroczysta msza święta w intencji ojczyzny, która odbyła się w kościele św. Elżbiety Węgierskiej, gdzie oprawę muzyczną zapewni chór Sokół. Wydarzenie zostało przygotowane przez pracowników Miejskiego Centrum Kultury i Sportu w Jaworznie oraz działacze Towarzystwa Przyjaciół Miasta Jaworzna.
Po mszy św. złożono kwiaty pod pomnikiem Grunwaldu – najstarszym pomnikiem w mieście. W imieniu Prezydenta Miasta Jaworzna Pawła Silberta kwiaty złożyła Sekretarz Miasta Ewa Sidełko-Paleczny. Kwiaty złożyli także Przewodniczący Rady Miejskiej Tadeusz Kaczmarek oraz zastępca Przewodniczącego Anna Lichota wraz radnymi, Poseł na Sejm RP Barbara Dolniak, Dyrektor MCKiS Sebastian Kuś, a także stowarzyszenie Katolicka Przyjaźń Jaworznicka, przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Towarzystwo Przyjaciół Miasta Jaworzna, uczniowie i dyrektorzy jaworznickich szkół, oraz zespoły śpiewacze Dobrzanki i Szczakowianki.
Po oficjalnych uroczystościach odbyła się piknikowa część wydarzenia, czyli rodzinny festyn „W rocznicę Grunwaldu”, na który uczestników poprowadziła nas w barwnym korowodzie Orkiestra Dęta Zakładu Górniczego Sobieski.
Zaprosiliśmy mieszkańców do udziału w konkurencjach i zabawach średniowiecznych, o które zadbało Bractwo Rycerskie Ziemi Będzin. W programie nie zabrakło też innych atrakcji jak warsztaty ceramiczne, wikliniarskie, malowanie twarzy. Dla najmłodszych pociech była rozłożona ścieżka sensoryczna, a także pojawiły się kucyki, które zapewniły niesamowite wrażenia. Oczywiście nie mogło się obyć bez poczęstunku – tradycyjnie mieszkańcy mogli skosztować pajdę chleba ze smalcem i kiszonym ogórkiem – mówi Agata Stelmachów, specjalista w Miejskim Centrum Kultury i Sportu w Jaworznie.
Odbyło się również oficjalne wręczenie nagród laureatom konkursu plastycznego “Chorągwie Rycerzy Króla Władysława Jagiełły”. Wspomniany konkurs został zorganizowany przez Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 3, MCKiS wraz z DK Szczakowa i TPMJ, a w trakcie festynu można było również obejrzeć wystawę stworzoną z prac zgłoszonych do konkursu.
O historyczne ubarwienie naszej uroczystości zadbało Stowarzyszenie “Ośrodek Jeździecki Ciężkowice” działający na stadninie przy Fundacji Energetyka na Rzecz Polski Południowej, który zapewnił paradę konną oraz udostępnił dwa kucyki dla dzieci, za co, serdecznie dziękujemy. Podziękowania kierujemy także do Fabryki Talentów, której uczennica Zuzanna Kramarz uatrakcyjniła swoim występem część artystyczną naszego festynu – dodaje pani Agata.
Zwieńczeniem części artystycznej była Klika Słowika, grupa muzyków, która ma już swoich fanów wśród jaworznickiej publiczności.
Serdecznie dziękujemy mieszkańcom za udział w naszym wydarzeniu oraz wszystkim, dzięki których pomocy jego organizacja była możliwa – podkreślają organizatorzy niedzielnego wydarzenia.
Historia szczakowskiego pomnika
Praojcom na chwałę – braciom na otuchę
Polskie społeczeństwo, zamieszkujące ziemie zaboru austriackiego w II połowie XIX w., korzystało z liberalnej atmosfery politycznej w kwestiach narodowościowych, którą niosła za sobą autonomia galicyjska, czyli pakiet ustaw z lat 1860-1873. Polacy rozwijali odrębne formy życia społecznego i korzystali z powszechnej edukacji w języku polskim już 1818 r. Zaowocowało to w ostatnich dekadach XIX w. i na początku XX w. masowym powstaniem polskich organizacji i realizowaniem przez nie inicjatyw patriotycznych.
Nastroje niepodległościowe w polskim społeczeństwie wzrastały wraz z kolejnymi obchodami patriotycznymi. Apogeum stanowiły obchody 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem, odbyły się 15 lipca 1910 r. i zgromadziły w Krakowie 150.000 Polaków z całej Galicji. Punktem kulminacyjnym było odsłonięcie Pomnika Grunwaldzkiego na placu Matejki w Krakowie oraz pokazy sprawności druhów “Sokoła” i skautów w krakowskich Błoniach. Autorem pomnika był Antoni Wiwulski, a jego fundatorem Ignacy Jan Paderewski.
W Szczakowej w 1909 r. staraniem miejscowej społeczności uzyskano od władz austriackich zezwolenie na budowę pomnika upamiętniającego 500. rocznicę zwycięstwa pod Grunwaldem. Pomnik wybudowano z miejscowego kamienia w formie ostrosłupa. Na jego szczycie umieszczono wyrzeźbionego w kamieniu orła ze skrzydłami rozpostartymi do lotu. Na żeliwnej tablicy pamiątkowej umieszczono napis:
1410-1910
Grunwald
Praojcom na chwałę, braciom na otuchę
Pomnik odsłonięto w 500. rocznicę bitwy – 15 lipca 1910 r. Stał się on miejscem organizacji uroczystości patriotycznych. Również spod pomnika grunwaldzkiego 25 sierpnia i 18 września 1914 r. wymaszerowały dwie grupy ochotników, liczące łącznie 45 osób, które zostały wcielone do 2 i 3 pułku piechoty Legionów Polskich.
Podczas okupacji niemieckiej, w styczniu 1940 r., pomnik został zburzony przez Niemców. Tablicę zdjęto z monumentu i wywieziono na złomowisko przy hucie szkła, skąd została zabrana i ukryta przez pracowników zakładu Antoniego Dzikiego. Po wojnie, w 1945 r., kiedy zdecydowano o odbudowie pomnika, tablicę umieszczono na właściwym miejscu. Pod nią znalazła się tabliczka ze wskazanym rokiem odbudowy pomnika. Na zwieńczeniu pomnika kamiennego orła zastąpił orzeł odlany z aluminium w miejscowej odlewni żeliwa.
