Leczenie endodontyczne, czyli kanałowe, może uratować zęby, które zdawać by się mogło, kwalifikują się już tylko do usunięcia. Powodzenie leczenia w dużym stopniu zależy od prawidłowo przeprowadzonej wstępnej diagnostyki.
Endodoncja to dział stomatologii zajmujący się diagnostyką i leczeniem chorób miazgi oraz tkanek okołowierzchołkowych zęba. – To leczenie składa się z trzech faz: diagnostyki, opracowania oraz wypełnienia systemu kanałowego. Nieodłączoną jego częścią jest również precyzyjna odbudowa protetyczna, której efektem będzie zachowanie własnego zęba po leczeniu kanałowym przez jak najdłuższy czas – tłumaczy lek. stom. Tadeusz Karp.
Leczenie endodontyczne zawsze związane jest ze stanem zapalnym miazgi zęba, spowodowanym czynnikami o różnej genezie. Zazwyczaj pacjent odczuwa przy tym silne dolegliwości bólowe. – Bardzo często pacjenci szukają pomocy dopiero w sytuacji odczuwania silnego bólu i oczekują leczenia, które przyniesie natychmiastową ulgę – opowiada specjalista.
Zdaniem doświadczonego stomatologa sytuacja taka jest niekomfortowa nie tylko dla cierpiącego pacjenta, ale i specjalisty.
– Bardzo ważny jest wywiad, badanie, a także samo przygotowanie pacjenta przed wizytą. Pacjenci powinni częściej odwiedzać gabinet profilaktycznie, a nie dopiero wtedy, gdy pojawi się ból – przekonuje lek. stom. Tadeusz Karp.
Szybkich interwencji endodontycznych lub okołoendodontycznych wymagają nagłe sytuacje, a zwłaszcza takie jak: zaostrzenie stanu zapalnego miazgi czy ozębnej wywołujące silny ból oraz urazy zębów mające wpływ na stan miazgi i powodujące dolegliwości miazgi. Rozróżnienie tych sytuacji będzie miało wpływ na decyzję lekarza o dalszym leczeniu. Istotne dla niego jest to, czy stan miazgi i wynikające z tego dolegliwości bólowe mają charakter odwracalny czy nieodwracalny. – Inaczej mówiąc, czy lekarz będzie się skupiał na leczeniu biologicznym w przypadku zmian odwracalnych, czy tradycyjnym leczeniu kanałowym, w przypadku zmian nieodwracalnych – opowiada lekarz.
Zdaniem specjalisty, na drodze do zdrowego uśmiechu ogromne znaczenie ma wywiad przeprowadzony przez lekarza z pacjentem oraz badanie wewnątrzustne. Każdy pacjent przed zgłoszeniem się do gabinetu, powinien najpierw zaobserwować u siebie, kiedy pojawiły się u niego problemy bólowe zęba, jak często się one pojawiają i jak długo trwają. Ważne jest też określenie, jaki jest to rodzaj bólu – mocny, tępy, ostry itd. Warto zwrócić także uwagę, czy ból jest sprowokowany, czy spontaniczny, czy powoduje go np. zmiana pozycji i czy istnieją czynniki nasilające lub łagodzące te dolegliwości. Warto też poinformować dentystę, czy ząb był już leczony, a jeśli tak, to kiedy. – Pozwoli to na szybsze ustalenie, czy leczenie mogło wpłynąć na stan miazgi, a to pomoże nam w określeniu przyczyny. Precyzyjna informacja zwrotna od pacjenta ułatwia znacznie cały proces związany z diagnostyką – tłumaczy lek. stom. Tadeusz Karp.
Po zebraniu wywiadu lekarz przeprowadza badanie. – W pierwszej kolejności jest to rzetelne badanie zewnątrzustne. Ocenia się symetrię twarzy pacjenta. Asymetria może być spowodowana obrzękiem, urazem lub innymi procesami rozrostowymi. Następnie badamy węzły chłonne – opowiada lek. stom.
Węzły chłonne zbierają chłonkę z określonych obszarów jamy ustnej, co pomaga określić obszar objęty procesem chorobotwórczym. – W badaniu zewnątrzustnym oceniamy również czerwień warg, stan błony śluzowej policzka, wyrostków zębodołowych, podniebienia i dna jamy ustnej. Sprawdzamy również stan uzębienia oraz higienę jamy ustnej. Badając zęby, mamy do dyspozycji test opukiwania, dzięki któremu możemy zdiagnozować ostre lub zaostrzone zapalenie tkanek okołowierzchołkowych, uraz zgryzowy lub choroby przyzębia – dodaje stomatolog.
Opukiwanie zaczyna się od najmniej podejrzanego zęba, aby nagłym wywołaniem bólu nie przestraszyć i nie zniechęcić pacjenta. – W następnej kolejności wykonujemy badanie palpacyjne, które polega na ucisku badanej okolicy opuszkiem palca lub palców. Badanie to powinno być wykonywane symetrycznie po obu stronach łuku zębowego, aby można było ocenić czy dolegliwości bólowe występują symetrycznie i są wywołane tylko uciskiem, czy ból jednostronny jest spowodowany toczącym się stanem zapalnym po tej stronie – wyjaśnia jaworznicki specjalista.
Takie badanie pozwala lekarzowi ustalić, czy u pacjenta nastąpił wyciek ropny. Uciskając wyrostek, lekarz może też wykryć torbiel. Jeśli ząb bolał już wcześniej, a potem dolegliwości zanikły, najprawdopodobniej świadczy to o stanie zapalnym przewlekłym, który uległ zaostrzeniu. – Jeśli ból jest samoistny (niesprowokowany) i o dużym natężeniu, świadczy najczęściej o ostrym przebiegu stanu zapalnego i jego prawdopodobnej nieodwracalności, co oznacza konieczność leczenia kanałowego – opowiada lek. stom. Tadeusz Karp.
Natalia Czeleń
Lek. stom. Tadeusz Karp podkreśla, że prawidłowo przeprowadzona diagnostyka to klucz do sukcesu w leczeniu zębów | fot. Materiały prywatne
