Z Dariuszem Starzyckim, wicemarszałkiem województwa śląskiego, rozmawiamy o sytuacji uchodźców z Ukrainy, znaczeniu transportu kolejowego, czystym powietrzu i o sporcie.
Znów spotkaliśmy się podczas obchodów Dni Godności Osób Niepełnosprawnych w Jaworznie. To wydarzenie, które odbywa się regularnie od 21 lat z krótką przerwą w czasie pandemii. To właśnie pan wyszedł z inicjatywą, by te obchody przywrócić po pandemicznej przerwie. Dlaczego to tak ważne wydarzenie?
Formuła tego święta osób z niepełnosprawnościami sprawia, że jest to doskonała okazja do spotkań, rozmów i wymiany doświadczeń. To wszystko odbywa się w atmosferze wspólnej zabawy. W moim przekonaniu to idealna okazja do przezwyciężania wciąż żywych stereotypów i wyobrażeń. To szansa, by pokazać często wielkie zdolności i możliwości osób z niepełnosprawnościami. Osoby te, wbrew pozorom, stanowią bardzo liczną i ważną grupę społeczną.
Od kilku tygodni ważną i liczną grupę stanowią też uchodźcy wojenni z Ukrainy. Jak wygląda ich sytuacja?
Sprawne zorganizowanie pomocy dla tak dużej grupy to oczywiście wielkie wyzwanie i sprawdzian dla nas wszystkich. Jestem bardzo wdzięczny mieszkańcom naszego miasta i regionu za każdy przejaw życzliwości i wsparcia dla uchodźców. To bardzo ważne, by okazać ludziom w tak dramatycznej sytuacji życiowej zwyczajną serdeczność. Systemowa pomoc działa już bardzo sprawnie. Oczywiście najtrudniej było na początku, kiedy to do Przemyśla docierały liczne grupy wojennych uchodźców. Sytuacja była tam bardzo trudna. Trzeba było szybko zorganizować transport, którym uchodźcy mogliby jechać w głąb kraju. Zareagowaliśmy błyskawicznie. Spółka Koleje Śląskie od początku konfliktu zbrojnego za naszą wschodnią granicą czynnie włączyła się w pomoc obywatelom Ukrainy i uruchomiła 41 pociągów specjalnych, którymi przewieziono już ponad 8 tys. osób, głównie na trasie Przemyśl – Katowice, ale również Katowice – Sławków oraz Katowice – Olkusz. Dzięki wsparciu m.in. Kolei Śląskich udało się rozładować ruch na dworcu kolejowym w Przemyślu, który był pierwszym punktem ostoi dla uchodźców z Ukrainy. Koleje Śląskie zorganizowały również nieodpłatne przejazdy dla uchodźców z Ukrainy. Z bezpłatnych przejazdów Kolejami Śląskimi skorzystało ponad 154 tys. osób.
Wszystko wskazuje na to, że transport kolejowy znów nabiera znaczenia. Rząd zadecydował o zainwestowaniu 11 mld zł w rozwój infrastruktury kolejowej w ramach Programu Kolej+. Czy skorzysta na tym nasz region?
Dzięki tym środkom w województwie śląskim zrealizowane zostanie siedem ważnych projektów. Transport kolejowy jest rzeczywiście bardzo istotny. W dzisiejszym świecie transport musi być nie tylko szybki, ale też bezpieczny, wygodny i ekologiczny. Wszystkie te założenia spełnia kolej. Do moich kompetencji w Zarządzie Województwa należą sprawy związane m.in. z organizacją publicznego transportu zbiorowego. W szczegółach to m.in. współpraca przy aktualizacji rozkładów jazdy czy dokonywanie zmian w przebiegu istniejących linii komunikacyjnych, no i oczywiście zabezpieczenie odpowiednich środków na organizację przewozów. Dbamy o to, by mimo rosnących kosztów zapewnić finansowanie dla przyjętej siatki połączeń. To zadanie udaje nam się skutecznie realizować. Wystarczy wspomnieć, że kwota wydatków na organizację kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich z roku na rok wzrasta. W 2015 roku była to kwota przekraczająca nieco 174 mln zł, a w planach na ten rok jest to już kwota blisko 270 mln.
Zarząd Województwa Śląskiego ostatnio nagrodził najlepszych sportowców, wcześniej przyznano spore środki dla klubów sportowych i kilka jaworznickich drużyn zostało docenionych za osiągnięcia. Czy to stała polityka Urzędu Marszałkowskiego?
W województwie śląskim mamy świetnych sportowców, którzy osiągają mistrzowskie wyniki i promują nasz region. Wspieranie inwestycji w rozbudowę bazy sportowej również pomaga osiągać wymierne sukcesy. Dlatego Zarząd Województwa nagradza za wybitne osiągnięcia najlepszych sportowców, a kluby otrzymują dofinansowanie na dalszy rozwój. Proszę zwrócić uwagę, że nie tylko w tej materii różnimy się pozytywnie od naszych poprzedników. Specjalne programy dla działkowców na inwestycje w ogrodach działkowych, dotacje dla pszczelarzy, konkursy dla rolników i wiele innych form wspierania różnych działalności. Mocno stawiamy również na poprawę bezpieczeństwa na drogach. To nasz autorski program pozwala na dofinansowanie zadań na drogach. W do tej pory niebezpiecznych, niedoinwestowanych miejscach pojawiają się nowe, doświetlone przejścia i przyjazne rozwiązania dla pieszych – w tej edycji przeznaczyliśmy aż 3 miliony złotych dla samorządów z województwa śląskiego. Działamy synergicznie z rządem Prawa i Sprawiedliwości, który dzięki programom inwestycyjnym i społecznym rozwija Polskę. My jesteśmy odpowiedzialni za region i staramy się, by mieszkańcom żyło się jak najlepiej.
Sprawą, która budzi silne emocje zwłaszcza wśród mieszkańców województwa śląskiego, jest też kwestia powietrza, jakim oddychamy. Czy w tej sprawie można liczyć na poprawę?
Robimy wszystko, co w naszej mocy, by zadbać o jakość powietrza. W tym celu skrupulatnie realizujemy zapisy uchwały antysmogowej. Ze sprawozdań z realizacji Programu ochrony powietrza wynika, że w roku 2021, w naszym województwie wymieniono 39 841 starych kotłów, a od początku naszej kadencji zlikwidowano ich łącznie 104 869. Przy okazji przypominam, że do 30 czerwca każdy właściciel domu jednorodzinnego ma obowiązek zgłoszenia do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, z jakiego źródła ciepła korzysta, ogrzewając budynek.
Rozpoczęła się realizacja projektu LIFE „Śląskie. Przywracamy błękit”. Jego celem jest opracowanie i wdrożenie działań naprawczych, których realizacja doprowadzi do poprawy jakości powietrza. Zadania, jakie zostaną podjęte w ramach tego przedsięwzięcia, umożliwią znaczące przyspieszenie tempa wymiany urządzeń grzewczych małej mocy (poniżej 1MW) opalanych paliwami stałymi w sektorze komunalno-bytowym. Istotnymi punktami programu są: rozwój i wsparcie potencjału instytucjonalnego, regionalnego systemu wsparcia doradczego oraz regionalnej platformy informacji w zakresie poprawy jakości powietrza, wdrożenie mechanizmów efektywnej kontroli zanieczyszczeń na szczeblu samorządowym i wypracowanie dobrych praktyk w tym zakresie oraz wdrożenie metod optymalnego podnoszenia efektywności energetycznej i racjonalnego inwestowania w obiektach użyteczności publicznej.
Do 30 czerwca można zgłaszać propozycje do konkursu Najlepsza Przestrzeń Publiczna Województwa Śląskiego 2022. Ma pan swoje typy?
Oczywiście. Z zainteresowaniem przyglądam się temu, jak pod względem architektonicznym zmieniają się poszczególne miasta naszego województwa. Jaworzno ma w tym konkursie świetne wyniki. Rynek, siedziba Miejskiej Biblioteki Publicznej, GEOsfera czy modernizacja Hali Widowiskowo-Sportowej to wszystko inwestycje zauważone i docenione w konkursie. Tym bardziej zachęcam, by zgłaszać swoje typy do tegorocznej edycji konkursu. Przy okazji polecam korzystanie z platformy, jaką jest Otwarty Regionalny System Informacji Przestrzennej Województwa Śląskiego. To nowa odsłona geoportalu Regionalnej Infrastruktury Informacji Przestrzennej Województwa Śląskiego. ORSIP 2.0 umożliwia dostęp do danych przestrzennych w postaci interaktywnych map i związanych z nimi usług. Użytkownik znajdzie tu m.in. dane z zakresu geodezji i kartografii, przyrody i ochrony środowiska, zagospodarowania przestrzennego, transportu, turystyki, kultury i zdrowia. Można tu np. obejrzeć najpiękniejsze realizacje urbanistyczne i architektoniczne, nagrodzone w ramach konkursu na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego czy przejrzeć dane o sieci dróg wraz z informacjami o aktualnym natężeniu ruchu.
W sobotę, 11 czerwca, w GEOsferze odbędzie się jubileuszowy rajd nordic walking. Weźmie pan udział?
Będę tam na pewno i zachęcam wszystkich jaworznian do tego, by się do nas przyłączyli. Nordic walking to naprawdę fantastyczny sposób na aktywny wypoczynek. Taki marsz pozwala zadbać o zdrowie i kondycję, wzmacnia serce i mięśnie, oszczędzając przy tym stawy. Trudno wyliczyć wszystkie zdrowotne zalety, a przecież korzyści jest więcej. Jaworzno jest po prostu stworzone do tego typu aktywności. Nie brakuje tu pięknych tras spacerowych, które można odkryć, właśnie, maszerując z kijami. Wierzę, że licznie zobaczymy się na starcie rajdu. Kiedy 10 lat temu rozpoczynaliśmy miejskie „maszerowanie”:, spotykało się to z dużym zaciekawieniem, ale pamiętam, że również ze zdziwieniem – jak można chodzić z kijami? Po wielu latach nordic walking jest bardzo popularną dyscypliną, gromadzącą nawet kilkaset osób na starcie naszego miejskiego wydarzenia. Teraz chodzą też całe rodziny. To duży sukces. Do zobaczenia w GEOsferze!
Dziękuję za rozmowę
Grażyna Dębała
| fot. Archiwum prywatne
