Środa, 10 listopada, będzie ważnym dniem dla polskiego lotnictwa. W sali widowiskowej Młodzieżowego Domu Kultury odbędzie się o godz. 16 uroczyste nadanie wyższego stopnia oficerskiego, pochodzącemu z Jaworzna lotnikowi Karolowi Pniakowi. Zmarły w 1980 roku major, dzięki staraniom społecznego komitetu jego imienia (na czele z Grzegorzem Tuckim i Marią Królikowską), został w listopadzie ubiegłego roku podpułkownikiem.
Decyzję w tym zakresie wydało Ministerstwo Obrony Narodowej. Uroczystość, z powodu pandemicznych obostrzeń, które dotykały nas na przestrzeni ostatnich miesięcy, może zostać zorganizowana dopiero teraz. W wydarzeniu wezmą udział m.in. członkowie rodziny zmarłego bohatera, w tym jego syn, Karol Pniak junior, przedstawiciele samorządu, uczniowie klas mundurowych, a także studenci Jaworznickiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Impreza odbędzie się zgodnie z obowiązującymi tego dnia zasadami reżimu sanitarnego.
Nadanie wyższego stopnia oficerskiego będzie połączone z premierą filmu pt. „KOSA, opowieść o Karolu Pniaku” i wystawą pamiątek po pilocie, które na co dzień są prezentowane w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
– Autorem scenariusza jest dr hab. Krzysztof Mroczkowski, zastępca dyrektora ds. naukowych krakowskiego muzeum. Również on wygłosi przed seansem prelekcję, która wprowadzi widzów do filmu. Muzykę stworzył pracujący w jaworznickim MDK-u Artur Majewski. Autorem zdjęć jest Jakub Malec, a za produkcję jest odpowiedzialny nasz komitet – wymienia Grzegorz Tucki ze Społecznego Komitetu im. mjr. pil. Karola Pniaka. – Duże wsparcie zapewniły nam również jaworznickie instytucje, m.in. Miejska Biblioteka Publiczna i ATElier Kultury. W ramach wydarzenia odbędzie się również koncert kwartetu smyczkowego Archetti – podkreśla.
Karol Pniak należał do tzw. Trójki Bajana, w ramach której wykonywał swoje słynne podniebne akrobacje, i był jednym z najlepszych lotników „Cyrku Skalskiego”, czyli najlepszych pilotów, którzy w czasie II wojny światowej zestrzeliwali samoloty wroga.
Pniak urodził się 26 stycznia 1910 roku na Robaku w Jaworznie. O zostaniu pilotem marzył od dziecka. Jego marzenie spełniło się, gdy wstąpił do wojska w październiku 1928 roku. W czasie II wojny światowej jaworznianin brał udział w kampanii w Północnej Afryce i w bitwie o Anglię. W listopadzie 1944 roku objął dowództwo 308. Dywizjonu Myśliwskiego „Krakowskiego”. Został odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari i, czterokrotnie, Krzyżem Walecznych.
Po wojnie zamieszkał z żoną w Pieczyskach (w 1936 roku ożenił się z Heleną Paul). Po jej przedwczesnej śmierci samotnie wychowywał syna, Karola. Za życia, jako żołnierz niezwiązany z komunistyczną opcją, spotkał się w ojczyźnie z niedocenieniem władz, a nawet z szykanami. Zmarł w 1980 roku w Krakowie. Został pochowany w Jaworznie. Polacy nie zapomnieli jednak o wojennym bohaterze. W pogrzebie słynnego lotnika uczestniczyły tłumy.
W Jaworznie Karol Pniak ma rondo i ulicę swojego imienia.
Anna Zielonka-Hałczyńska
Karol Pniak z żoną Heleną | fot. Archiwum rodzinne
