“Trzech szklarzy (majstrów dmuchaczy) oraz trzech kólkarzy przyjmie natychmiast Krajowa Huta Szkła w Dąbrowie obok Jaworzna. Mieszkanie i opał we fabryce. Szklarze mający synów kólkarzy mają pierwszeństwo” – oto fragment ogłoszenia prasowego z czasów dwudziestolecia międzywojennego. Przed II wojną światową dąbrowski zakład bardzo dobrze prosperował.
Niestety w czasie okupacji został całkowicie zdewastowany, a znajdujące się w nim maszyny rozgrabione. Wyczerpujący wpis o historii tego miejsca już niebawem pojawi się na portalu GIStoria.pl. Jego autor, Piotr Burczy, jest na etapie kompletowania wiadomości.
Ich zebranie do łatwych nie należy, ponieważ temat jest złożony, a baza źródłowa bardzo skromna. Przed publikacją chcę też dopracować wszelkie szczegóły. Dlatego dziś nie umiem jeszcze powiedzieć, kiedy wpis się pojawi. Ale na pewno tak się stanie – zapewnia.
Strona prowadzona przez Piotra Burczego pracownika Muzeum Miasta Jaworzna, geografa i miłośnika genealogii, zdobywa coraz więcej fanów wśród mieszkańców naszego miasta, którzy z ciekawością czytają o kolejnych historycznych odkryciach jaworznianina.
GIStoria.pl działa od 2018 roku, a jej nazwa to oryginalny zlepek dwóch słów: “GIS” (skrót od Geographic Information System – systemów informacyjnych stosowanych w przetwarzaniu danych geograficznych. To dziedzina, z którą pan Piotr na trwałe związał się na studiach) oraz wyrazu “historia”.
Z tego zlepku powstała chwytliwa i łatwa do zapamiętania gra słów, która jednocześnie skompresowała w sobie pole moich zainteresowań – tłumaczy dalej jaworznianin. W założeniu GIStoria miała być hobbystycznym blogiem o ogólnej tematyce ogólnohistorycznej i okołogeograficznej. Szybko odkryłem jednak, że pełna niewiadomych i bliska mi lokalna historia Jaworzna jest świetnym punktem wyjściowym dla tego typu amatorskiej działalności publicystycznej – wyjaśnia.
Na GIStorii internauci znajdą wiele nieznanych do tej pory faktów i ciekawostek o naszym mieście. W jednym z takich wpisów dowiadujemy się na przykład, jak wyglądały dzieje Fabryki Wyrobów Torfowych w Jeziorkach, kopalni na Czarnym Bagnie w Ciężkowicach czy Fabryki Sody Amoniakalnej w Szczakowej. W innym artykule autor podaje informacje o folwarku na Podłężu, w kolejnym opisuje, czym była i gdzie znajdowała się tzw. Golisuka, w jeszcze innym przytacza historię kolei wąskotorowej łączącej Bory z Ciężkowicami. Na GIStorii nie brakuje też kroniki wypadków dawnego Jaworzna ani naukowych rozważań o tym, czy na Grodzisku był gród. Są też biografie mieszkańców, a wśród nich np. Zygmunta Dobieszewskiego, Juliusza Cofałki czy Józefa Kiena.
Staram się, aby umieszczane przeze mnie materiały były w jak największym stopniu oryginalne i poruszały tematy, których do tej pory nie omawiano nigdzie indziej, zarówno na łamach tradycyjnych, papierowych publikacji, jak i w wariantach elektronicznych – podkreśla Piotr Burczy.
Swoje historyczne “łowy” prowadzi, przeglądając publikacje w internecie, a jego głównym “terenem łowieckim” jest repozytorium biblioteki cyfrowej “Polona”. Jak zaznacza, poszukiwania w tego typu serwisach do prostych nie należą.
Nie wystarczy mechaniczne wklepanie interesującego nas hasła, określenia czy nazwiska. Przydaje się za to znajomość języków obcych, regionalizmów, odpowiedni dobór słów-kluczy czy przewidywanie tego, w jaki sposób systemy OCR (służące do optycznego rozpoznawania tekstu na skanowanych dokumentach) “widzą” zdigitalizowany materiał – wyjaśnia.
W najbliższym czasie, oprócz zapowiadanego wpisu o historii dąbrowskiej huty szkła, chce też opublikować fragmenty drzewa genealogicznego swojej rodziny.
W linii prostej pojawia się w nim sporo nazwisk “przybyłych” do Jaworzna w okresie XIX wieku, jak np. Guzik, Machaczka, Sak, Sarnik, jak i sięgających w lokalną historię o wiele głębiej, jak Dubiel czy Wiernek. Wiele z informacji o moich przodkach chciałbym uzupełnić i rozwinąć. Kto wie, może ten artykuł przeczyta mój odległy krewny? – stwierdza.
Tekst: Anna Zielonka-Hałczyńska
