Budynek kawiarni „Nieprosta historia” wspólnoty Betlejem przy ul. Długiej 12 w Dąbrowie Narodowej nabiera kształtów. Będzie to pierwszy w Polsce dom, inspirowany architektonicznymi dziełami Friedensreicha Hundertwassera. Budowle, zaprojektowane w stylu hundertwasserowskim, odznaczają się oryginalną kolorystyką, asymetrią, różnorodnością kształtów. Na dachach, balkonach, tarasach, w oknach rosną drzewa i kwitną łąki.
Budynek, w którym powstaje kawiarnia, sąsiaduje z domem wspólnoty Betlejem, który mieści się przy Długiej 16. Ten przy Długiej 12 betlejemczycy kupili dzięki finansowemu wsparciu kurii sosnowieckiej i postanowili przerobić go tak, by stał się miejscem spotkań. Prace są już szeroko zakrojone. Wcześniej piętrowy, dom zyskał trzy kondygnacje, a na dachu powstał zadaszony taras widokowy.
Według pierwotnych założeń, kawiarnia miała być gotowa pod koniec tego roku. Budowa jednak opóźniła się, przez pandemię i przez wybuch wojny w Ukrainie.
– By pomóc uchodźcom, zmodyfikowaliśmy nasze plany. Prace budowlane przy ul. Długiej 12 tymczasowo zawiesiliśmy na rzecz budowy mieszkań dla ukraińskich rodzin, w dzierżawionym przez naszą wspólnotę budynku przy ul. Dąbrowskiej 80 – wyjaśnia ks. Mirosław Tosza, prezes stowarzyszenia Betlejem. – Na budowę kawiarni wróciliśmy trzy miesiące temu. Ile ona jeszcze potrwa? Wszystko zależy od funduszy. Rosnące ciągle ceny materiałów budowlanych to spore utrudnienie. Ale jesteśmy pełni nadziei, że doprowadzimy prace do szczęśliwego finału. Wspierają nas w tym ludzie dobrej woli – podkreśla.
W trzykondygnacyjnym budynku znajdzie się nie tylko kawiarnia. „Nieprosta historia” będzie zlokalizowana na parterze. Na piętrach powstaną natomiast pokoje z łazienkami dla gości Betlejem, np. wolontariuszy, uczestników rekolekcji i organizowanych przez wspólnotę warsztatów. Na dachu powstaje z kolei zadaszony taras widokowy.
A skąd wzięła się nazwa „Nieprosta historia”? Jak podkreśla kapłan, to połączenie dwóch ważnych dla wspólnoty wątków.
– Po pierwsze, nawiązuje do filmu „Prosta historia” Dawida Lyncha, w którym to główny bohater jedzie na traktorku do koszenia trawy do swojego brata, aby się z nim pojednać.
Również i my wybraliśmy się w podróż podobnymi traktorkami do Lisieux we Francji, czyli do miasta urodzenia naszej patronki, św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Chcemy, by nasza kawiarnia służyła właśnie pojednaniu, by była miejscem spotkań, nawiązywania relacji, w którym nie liczą się podziały – wyjaśnia. – Drugi wątek, odnoszący się do przedrostka „nie” w naszej „Nieprostej historii”, to z kolei nawiązanie do filozofii Friedensreicha Hundertwassera, który przekonywał, że linia prosta jest bezbożna i niemoralna. Dlatego w domach jego autorstwa królują asymetria i różnorodność kształtów. Są pofałdowane podłogi i ściany, które są pokryte mozaikami z ceramicznych płytek, kolumny, kopuły na dachach i okna o różnych kształtach i wielkości. Hundertwasser twierdził bowiem, że dom jest czymś wyjątkowym, wzniosłym, królewskim, boskim – tłumaczy.
W hunderwasserowskich domach na dachach, balkonach, tarasach, w oknach rosną drzewa, krzewy, kwitną łąki. To oznaka tego, że człowiek nierozerwalnie jest częścią przyrody, że jest z nią połączony. – Nazwa naszej kawiarni będzie nawiązaniem do nieprostych, ludzkich historii, do osób, które mieszkają w Betlejem i tych, które będą gośćmi kawiarni. Wszyscy bowiem jesteśmy w jakiś sposób pokręceni, skomplikowani. Nie jesteśmy tacy sami, ale jesteśmy różnorodni. Każdy z nas jest wyjątkowy – podkreśla. – Chcemy, żeby nasz dom nie był więc tylko kawiarnią czy ciekawą bryłą architektoniczną, ale żeby miał pewną misję, przesłanie i służył różnym formom nawiązywania relacji międzyludzkich, szeroko pojętego pojednania, poczynając od takiego prostego kroku, jakim jest np. wspólne wypicie kawy – zaznacza kapłan.
O projekcie i sposobie jego wsparcia można przeczytać na stronie internetowej stowarzyszenia www.betlejem.org, klikając w zakładkę „Remont nowego domu”.
Anna Zielonka-Hałczyńska
Tak obecnie wygląda taras, zbudowany na dachu kawiarni | fot. Anna Zielonka-Hałczyńska
